Tôi không muốn chỉ có một blog.
Tôi muốn xây một hệ thống tri thức sống — nơi mỗi bài viết là một mảnh ghép, được kết nối với các bài khác, cùng dựng nên bản đồ tư duy của chính tôi.
Viết blog như một Zettelkasten
Tôi tìm thấy lối viết mà tôi đang theo đuổi trong mô hình Zettelkasten – một hệ thống ghi chú nổi tiếng của Niklas Luhmann, nhà xã hội học người Đức.
Trong Zettelkasten:
- Mỗi ghi chú là một đơn vị độc lập, rõ ràng.
- Ghi chú không sắp xếp theo chủ đề, mà kết nối qua liên kết nội bộ.
- Qua thời gian, bạn không có một bộ sưu tập ghi chú, mà là một mạng tri thức sống.
Tôi tự hỏi: nếu ghi chú có thể sống động như vậy, tại sao blog không thể?
Tôi xây blog như thế nào?
Thay vì viết ngẫu hứng, tôi bắt đầu từ sơ đồ tổng thể. Một bản đồ gồm các “vùng nội dung chính”, trong đó mỗi vùng có:
- Các bài viết trung tâm (hub)
- Các nhánh mở rộng
- Các mảnh tư duy nhỏ hơn kết nối nhiều vùng
Các vùng nội dung tôi đang xây:
👨🔧 Hành trình cá nhân
Viết về tôi, về hành trình từ tỉnh lẻ đến lập trình viên, từ kỹ sư đến kiến trúc sư.📚 Sách & tư duy phản tư
Không phải review sách, mà là ghi lại thứ cuốn sách đó thay đổi trong tôi.🧑💻 Software Architecture & tư duy hệ thống
Viết như một người thiết kế – cả hệ thống kỹ thuật và hệ thống tư duy.🌐 Chủ đề lớn mang tính liên ngành
Ví dụ: “Vì sao phương Tây vượt trội?”, “Zettelkasten & blogging”, “Tư duy mô hình hoá trong đời sống”.
Tại sao viết theo sơ đồ lại quan trọng?
Tôi nhận ra 4 lợi ích lớn:
- Không lạc hướng khi viết: tôi luôn biết bài này nằm ở đâu trong hệ thống.
- Dễ mở rộng: mỗi bài viết gợi thêm nhiều ý tưởng mới, không cần ép buộc.
- Tái sử dụng tri thức: các bài cũ không chết – chúng sống lại khi bài mới dẫn về.
- Blog không cũ đi theo thời gian: vì nó không chỉ là timeline, mà là bản đồ sống luôn được cập nhật.
Công cụ tôi dùng để thiết kế blog như bản đồ
- Mindmap sơ bộ ý tưởng: Excalidraw
- Cấu trúc thư mục & tags trong blog (hoặc Notion): mỗi tag là 1 node kết nối
- Tạo 1 trang riêng:
Bản đồ tư duy blog→ giúp độc giả định hướng nội dung
Kết – Tôi không viết blog, tôi xây một bản đồ sống
Tôi không còn viết vì “có gì đó để nói”.
Tôi viết để dựng lại thế giới tư duy của mình — từng phần một, từng bài viết một.
Và blog của tôi sẽ không phải là một ngăn kéo chất đống chữ.
Nó sẽ là một bản đồ tư duy sống, nơi tôi — và có thể là cả bạn — tìm được đường đi.